Quản lí hay Chuyên gia?

Trong ngạch lương phát triển nguồn nhân lực có 02 hướng phát triển.

– Chuyên viên (Specialist)

– Quản lí (Manager)

Tùy vào tố chất của mỗi người mà mình sẽ phát triển họ theo đúng những gì họ có khả năng và tiềm năng để phát triển. Một trong các tiêu chí của 01 nhà quản lí Country Manager mà mình đào tạo hay tuyển dụng đi quốc tế sẽ là:

1. Có tính cam kết cao hoặc hướng tới sự cam kết cao.

Mình rất thích các CEOs Hoặc Managers sau khi được mình triển khai và định hướng, câu nói tiếp theo của bạn ấy sẽ là.

“Đây là bản kế hoạch em đã hoàn thiện theo ý tưởng của anh, anh xem qua và cho em ý kiến”. Vào lúc 12:00 đêm hoặc 6:00 sáng hôm sau.

Hình ảnh này chắc chắn là hình ảnh của 01 chiến tướng trong tương lai. Một hình ảnh quyến rũ và làm chủ được cuộc chơi của chính họ.

Tuy nhiên, có thể vì chưa có kinh nghiệm, do đó họ không tính hết được các sự kiện có thể diễn ra trong thực tế, vì vậy, họ có thể vi phạm phải nguyên tắc này; nhưng họ luôn lấy các tiêu chuẩn của sự cam kết cao để làm kim chỉ nam cho hành động và hoàn thiện tiêu chuẩn làm nghề quản lí của mình.

2. Bạn làm quản lí chứ không phải làm nhơn viên.

Thật vậy, bạn làm nhân viên tốt, không có nghĩa là bạn sẽ làm được 01 nhà quản lí tốt.

Một số sai lầm của các nhà quản lí khi vừa mới lên chức:

– Luôn tỏ vẻ mình là 01 nhà quản lí … ra dáng quản lí. Vì chính bản thân bạn chưa đủ kinh nghiệm để xác định tâm thế của mình cho phù hợp với vị trí mới, nhà quản lí của chúng ta luôn phải trở nên … khác đi trong mắt mọi người và từ khi trở nên khác đi ở vai trò quản lí, bạn cũng trở nên bị xa cách theo 01 cách rất khác từ góc nhìn của nhân sự. Yay

– Khi làm nhân viên, bạn làm việc rất tốt, nhưng khi làm quản lí, bạn lại không đủ kiên nhẫn của 01 nhà quản lí để giúp cho nhân viên mình làm được … như mình, nên người ta hay nói quản lí này là ‘quản lí việc’, các nhà quản lí việc khi thấy việc không làm được như mong muốn của mình, thường nhảy vào làm luôn cho … nhanh.

Nhà quản lí con người, họ đủ kiên nhẫn để giúp cho nhân sự của mình làm được như mình bằng các kĩ năng giao tiếp, sắp xếp, hướng dẫn, làm gương, nêu rõ kì vọng và làm mẫu; bên cạnh đó họ hướng tới việc xây dựng hệ thống tự vận hành nhiều hơn trong tương lai. Đối với họ, các tiêu chuẩn có thể công nghiệp hóa và mang tính hệ thống mới là tiêu chí họ hướng tới.

3. Làm quản lí nhưng không làm việc chuyên môn.

Mình từng tuyển rất nhiều nhà quản lí, cấp không nhỏ từ A tới R. (A: Area và R: Regional)

Có những nhà quản lí, học quản lí để quản lí với quan niệm biết quản lí chứ không cần biết chuyên môn. Về cơ bản, đây là 01 quan điểm sai lầm. Quản lí phải có khả năng Leadership. Leadership nói tới bản chất là đưa ra được ví dụ và kinh nghiệm thực tiễn.

1 nhà quản lí không đưa ra được trải nghiệm thực tế hay còn gọi là ‘Leading by Example’, phần lớn quản lí đó đều không được đội ngũ nể trọng.

Vì vậy, làm quản lí, vẫn phải làm 30 – 35% chuyên môn. Tới lúc bị nhân sự nói rằng, mình không làm được như họ, thông thường các quản lí thiếu kinh nghiệm sẽ phản ứng nhân sự không đủ trình độ để phán xét bạn, và từ đó, bạn lại … thêm 1 sai lầm khi ngồi ghế quản lí.

Bản chất quản lí phải quản được cả thông tin và suy nghĩ của nhân sự về mình, nếu đúng như vậy, bạn phải làm để chứng minh cho họ thấy; còn nếu bạn không làm được, bạn chưa đủ năng lực để làm quản lí có sức ảnh hưởng.

4. Quản lí phải nói chuyện bằng con số.

Quản lí luôn phải phân định rõ giữa “Nhận Định” & “Khẳng Định”.

Quản lí không có “Tôi cho rằng”, “Tôi cho là”, “Tôi thấy” … Quản lí phải làm quen với các cụm từ “Với số liệu này, quan điểm của tôi là …”, “Tôi có 3 giải pháp như sau với các số liệu tôi thu thập được…”, “Tôi đã nghiên cứu dữ liệu, tôi phát hiện nhận định như sau, chúng ta cùng tham khảo…”

5. Quản lí là phải làm ĐÚNG việc cần làm.

Làm đúng có nghĩa là: Đúng qui trình, đúng lộ trình, chọn đúng người, đúng thời gian được giao, nếu không đúng thì sắp xếp lại cho phù hợp với thông tin của người giao việc cho chính mình để điều chỉnh cho đúng với logic và thực tế.

Chưa cần biết công việc mình làm đúng hay sai, đã là quản lí, quản lí phải hiểu sứ mệnh của mình là làm ĐÚNG chỉ đạo của phía trên, đây là kim chỉ nam cho việc trở thành 1 nhà quản lí chuyên nghiệp.

Điều đó có nghĩa là, nếu làm đúng định hướng nhưng định hướng sai (chiến lược do lãnh đạo đề ra), bạn vẫn là 01 nhà quản lí tốt và chuyên nghiệp.

6. Định nghĩa về tiêu chí bắt buộc phải có của nhà quản lí chuyên nghiệp.

– “Vì, là, tại, bị” không phải là từ khóa được dùng của quản lí chuyên nghiệp.

– Không giấu nghề, sợ mất ghế: Nhà quản lí chuyên nghiệp luôn biết rằng mình không thể giỏi tất cả mọi thứ, không có ai giỏi tất cả mọi thứ, họ biết điều đó, nên họ luôn mong muốn phát triển nhân sự đúng với khả năng vốn có của nhân sự.

– Không cướp công của người khác, ngược lại, nhà quản lí phải thật sự tạo cơ hội cho nhân viên được thể hiện chính mình. Nếu bạn đang làm việc cho ông chủ không nhìn ra được thứ này, nên giúp ông chủ nhìn ra hoặc từ bỏ công ty không phân biệt được nhà quản lí chuyên nghiệp và nhà quản lí … giỏi làm hình ảnh cho ông chủ … xem.

– Nghiêm khắc với nhân viên: “Công bằng”, “Tiêu chuẩn cao”, “Nghiệm thu khó” và “Bảo vệ” là 4 từ khóa mà nhà quản lí phải nhớ.

Có tầm nhìn mới ra được tiêu chuẩn cao.

Có tiêu chuẩn cao nhưng phải có phương pháp làm được thì mới có khả năng nghiệm thu kết quả cuối cùng.

Tuy ‘khó tính’, nhưng nhà quản lí CN luôn công bằng với nhân sự cho dù là nhân sự có ít hay có nhiều cảm tình với chính mình.

Và điều cuối cùng, luôn bảo vệ nhân sự, chịu trách nhiệm và nhận lỗi trước áp lực bên ngoài hoặc những công việc không hoàn thiện đúng cách theo yêu cầu của lãnh đạo phía trên.

Nếu chưa làm được, bạn chưa thể làm được quản lí.

7. Các kiểu nhà quản lí dễ bị ghét … sau khi lên chức quản lí.

– Hứa mà không làm.

– Hình ảnh, phát biểu, giá trị cốt lõi trước sau không nhất quán.

– Trong tất cả hành động chưa đặt hết cái tâm vào trong công việc của mình, khi mình là 01 người anh, mình phải ra dáng cho giống… đàn anh.

– Không sâu sát đủ với nhân sự, khiến họ bơ vơ không giải quyết được chính CV của họ.

– Độc tài, lại hay … ‘lấy le’.

8. Các CV cần phải làm của 01 nhà quản lí chuyên nghiệp.

– Làm gương, dẫn dắt đội ngũ

– Huấn luyện, đào tạo và làm mẫu

– Mô tả công việc nhân sự phải rõ ràng

– Giao việc, giải thích rõ kì vọng, ý nghĩa và đánh giá khả năng hoàn thành trong thực tế; tức hiểu rõ nguyên lí, chứ không chỉ đề ra mục tiêu đơn thuần.

9. Các tính cách phải có để làm 01 nhà quản lí.

– Chịu trách nhiệm mọi giá với kết quả cuối cùng và những lời hứa của chính mình nói ra.

* Có quyền điều chỉnh

* Có quyền thay đổi cho phù hợp

* Nhưng khi đã hứa thì phải hoàn thành, đó chính là uy tín của nhà quản lí

– Khả năng giao tiếp và truyền thông nội bộ: Đừng chỉ làm nhà quản lí chuyển thông tin (Fwd Manager), hãy tìm hiểu, phản biện với lãnh đạo, điều chỉnh, bổ sung và thống nhất trước khi giao tiếp và truyền thông ở phía dưới.

Tôi đã từng gặp rất nhiều công ty đấu đá nội bộ vì khả năng truyền thông nội bộ của các quản lí cấp trung yếu, kém hoặc có vấn đề về ngôn ngữ:

– Không giỏi truyền đạt

– Không tiểu tiết nên khá hời hợt trong cách chuyển giao thông tin

– Không diễn giải được ngôn ngữ 01 cách linh hoạt

– Thiếu các kĩ năng cơ bản và hiểu rõ sự nguy hiểm của truyền đạt thông tin không đáp ứng tiêu chí: Hiểu đúng, hiểu đủ và các rủi ro/trường hợp có thể xảy ra do thông tin truyền đi sai. (Năng lực nhìn thấy trước rủi ro xảy ra)

10. Ra quyết định.

Quyết định tốt nhất là quyết định đúng.

Quyết định tốt thứ nhì là quyết định sai.

Quyết định tệ hại là không quyết được thứ gì.

Có quyết định sai mới có quyết định đúng.

Tuy nhiên, việc ra quyết định của 01 nhà quản lí chuyên nghiệp còn phụ thuộc vào văn hóa của công ty do ai là người đứng đầu. Với một công ty không khuyến khích vai trò ra quyết định, không xây dựng được văn hóa ra quyết định và chịu rủi ro; cho dù bạn là 1 nhà quản lí chuyên nghiệp cũng không có đủ đất để… dụng võ.

Đây là các yêu cầu về 01 quản lí cấp trung đúng nghĩa mà mình cần, mình đang đào tạo và giúp mình scale up công ty lên từ 100 – 1000 người.

Đây là giai đoạn rất quan trọng, nếu quản lí cấp trung không mạnh, công ty sẽ không bao giờ lên được … tập đoàn đúng nghĩa.

Kinh doanh thành công.

Tài chính vững mạnh.

Đội ngũ kế cận vững chắc.

Văn hóa văn minh, hiện đại và tiên tiến.