Không biết tự bao giờ, làng nghề chạm khắc đá Ninh Vân, Ninh Bình vốn thừa kế tinh hoa nghề chế tác đá mỹ nghệ truyền thống của cha ông để lại trở thành làng nghề Đá Mỹ Nghệ nổi tiếng trên toàn quốc. Trải qua biết bao thế hệ, cùng với những biến cải thăng trầm của lịch sử vẫn được lưu truyền tới nay.

>> Đá mỹ nghệ Ninh Vân Ninh Bình- còn mãi với thời gian

>> Lịch sử hình thành nghề chế tác đá mỹ nghệ Ninh Vân Ninh Bình

>> Top 8 cơ sở chế tác đá mỹ nghệ tốt nhất Ninh Bình

Theo các cao nhân ở Ninh Vân thì xưa mảnh đất này có nhiều thợ đá tài hoa trong việc dựng nhà, dựng cung điện, đình chùa. Nối tiếp ông cha, ngày nay những sản phẩm điêu khắc của làng nghề Ninh Vân không chỉ nổi tiếng trong vùng mà còn xuất khẩu sang Mỹ, Úc, Nhật Bản, Ấn Độ

 

 

Sản phẩm được chế tạo nên bằng đá từ nơi đây, nếu nhìn ở góc độ văn hóa, chính là sự hóa thân của thiên nhiên trong môi trường sinh hoạt văn hóa của con người. Qua các sản phẩm chạm khắc đá trong những công trình kiến trúc đền, chùa, nhà thờ ở khắp nơi, đều dễ nhận thấy là thiên nhiên và văn hóa cổ truyền hòa quyện vào nhau, khó có thể tách rời.

 

Từ những hòn đá thô sơ, qua bàn tay khéo léo của người thợ chế tác đá Xuân Vũ, đã trở thành những tác phẩm nghệ thuật hoàn hảo. Các sản phẩm chạm khắc đá ở nơi đây rất đa dạng, phong phú gồm các loại: chậu cảnh, cối đá, tảng đá, cổ bồng, bàn, ghế, sập, những con giống làm cảnh… Ngoài ra, các sản phẩm đá mỹ nghệ còn được chế tác hoành tráng trên những công trình lớn như: đình, chùa, lăng mộ, tượng đài, phù điêu.. Tất cả đều được chạm khắc tinh tế, sống động, đường nét tao nhã, uyển chuyển, mềm mại bởi đôi bàn tay và khối óc của các nghệ nhân.

 

Có thể nói, mỗi tác phẩm điêu khắc là một thành quả lao động kỳ công của những bàn tay tài hoa và cẩn mẫn. Từng mũi khoan, nét đục đẽo của những nghệ nhân đều thể hiện một tình yêu vô cùng với những tảng đá vô tri, tình yêu với nghề truyền thống bao đời của cha ông, tình yêu với đất nước, quê hương. Bao thế hệ nghệ nhân và con cháu của họ mỗi ngày đều cần mẫn làm việc để có thể tạo ra những tác phẩm có giá trị nhất, giữ vững và phát huy nét đẹp của làng nghề truyền thống, giới thiệu với bạn bè quốc tế về sự tài hoa của người Việt.

 

Quy trình chế tác đá truyền thống ở Ninh Vân bao gồm nhiều công đoạn khác nhau. Tuy nhiên, các công đoạn chế tác nhiều hay ít, đơn giản hay phức tạp phụ thuộc vào từng loại sản phẩm đá, đá nguyên liệu… Để tạo được những sản phẩm có đường nét, văn hoa sắc nét như các bức tranh đá, các bức chạm trổ long, ly, quy, phụng hay các pho tượng chân dung, đòi hỏi những nghệ nhân phải có tay nghề cao, óc thẩm mỹ, kiến thức vững về điêu khắc tạo hình và đặc biệt phải có sự khéo léo, tinh tế.

 

Đến vùng đất Cố đô Ninh Bình, du khách sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng những sản phẩm tạc rồng bằng đá, nhũng phù điêu, hoa văn bằng đá sinh động, công phu như Cột kinh chùa Nhất Trụ, Long sàng ở đền Vua Đinh, đôi rồng đá ở hai bên tả, hữu tượng thần Huyền Thiên Trấn Vũ, các tác phẩm bằng đá ở đền Thái Vi,  500 pho tượng La Hán bằng đá nguyên khối ở chùa Bái Đính… Những tác phẩm thể hiện tài nghệ và sự khéo léo của người nghệ nhân.

 

Những năm gần đây, nghề chế tác đá mỹ nghệ phát triển mạnh đã góp phần phát triển kinh tế xã hội của xã Ninh Vân; tạo ra nhiều công ăn việc làm và nâng cao đời sống cho người dân nơi đây.

 

Nguồn: Sưu tầm